Hronični umor kao dio svakodnevice. Ko mu je dozvolio da nam remeti dane i zašto smo ga prihvatili kao sastavni dio dana? Svjesni smo da na zdravlje i opšte blagostanje organizma utiče veliki broj faktora. U svakodnevnoj trci sa vremenom, bez obzira na to koliko se trudili da održimo željeni tempo života, često se desi da organizam savlada umor i iscrpljenost. Ponekad je potrebno da zastanemo i da se zapitamo:
Zašto se osjećamo toliko umorni i da li ovakvo hronično stanje može narušiti zdravlje organizma? U svakodnevnici XXI vijeka umor je postao jedan od najprisutnijih i značajnijih zdravstvenih simptoma. Umor pogađa cjelokupnu populaciju bez obzira na starosno doba i nastaje kao posljedica različitih faktora poput životnog stila, fizičke i mentalne aktivnosti ili skrivene bolesti. U svijetu zdravlja i nutricionizma velika pažnja je usmjerena na efekte antioksidativnih supstanci u zaštiti i očuvanju zdravlja organizma. Sam pojam antioksidans označava supstancu, vitamin ili mineral koji ima sposbnost da stupi u interakciju i vrši neutralizaciju reaktivnih molekula koji se jednim imenom mogu definisati kao
slobodni radikali.
Šta su slobodni radikali?
Pri različitim metaboličkim procesima u organizmu dolazi do nastanka reaktivnih molekula odnosno slobodnih radikala koji predstavljaju
glavne aktere oksidativnog stresa. Slobodni radikali su nestabilne čestice koje stupaju u interakcije sa molekulima. Kada produkcija slobodnih radikala nadvlada antioksidativnu zaštitu organizma, oni dovode do funkcionalnih oštećenja, nedostatka energije i starenja ćelija. Izvori ovih čestica mogu biti
endogeni i egzogeni. U endogene se ubrajaju zapaljenje tkiva, povrede, imunološke reakcije i veliko fizičko opterećenje. Egzogenim pripadaju različite vrste zračenja, duhanski dim, lijekovi, pesticidi itd. Uloga antioksidativnog sistema je zaštita ćelija od pretjerane produkcije reaktivnih molekula.
Da li nam antioksidansi mogu pomoći da pobijedimo hronični umor?
Pored proteina, masti i ugljenih hidrata koji predstavljaju makronutrijente neophodne za funkcionisanje organizma, antioksidativne supstance predstavljaju gorivo za ćelije u organizmu. Adekvatan unos antioksidativnih supstanci putem ishrane i suplementacijom može
doprinijeti smanjenju osjećaja umora i iscrpljenosti. Neki od najznačajnijih antioksidativnih supstanci koji doprinose vitalnosti i zdravlju organizma jesu:
Vitamin C
Kao esencijalni nutrijent koji pripada grupi vitamina rastvorljivih u vodi. Ljudski organizam nema sposobnost proizvodnje vitamina C te je neohodan njegov unos putem ishrane i suplemenata.
Vitamin C je jedan od najznačajnijih antioksidanasa koji doprinosi odbrani organizma, regeneraciji i reparaciji oštećenog tkiva.
Alfa lipoinska kiselina
Veoma značajan antioksidans. Predstavlja molekul koji je rastvoljiv u vodi ali i u lipidima, što joj omogućava pristup svakoj ćeliji unutar organizma. Pored sposobnosti neutralizacije slobodnih radikali,
alfa lipoinska kiselina posjeduje sposobnost da obnavlja druge antioksidanse poput
vitamina C i vitamina E u organizmu.
Selen
Kao esencijalni mineral koji ima snažan antioksidativni efekat, neophodan je za aktivnost superoksid dismutaze i glutation peroksidaze, dva glavna enzima u organizmu koja štite ćelije od oksidativnog oštećenja. Dodatno, selen štiti organizam od teških metala poput žive, olova i kadmijuma. Dakle, hronični umor nije nešto na šta treba da se naviknemo i nije stanje koje moramo da prihvatimo. Hronični umor treba da shvatimo kao alarm ili signal koji nam šalje naš organizam i koji ne treba da ignorišemo.
Uzmi zdravlje u svoje ruke, važno je!